2.1 Welke kaart kopen en scannen

Top

Introductie
Scannen
  Welke kaart
  Kaartdeel
  Satellietfoto
GPS data
Beheren
Display
Album
Nieuwe kaart Infobase

TopoAlbum bevat geen kant en klare kaarten, alleen een aantal geijkte satelliet foto's. Kaarten die u wilt gebruiken zullen door u aangeschaft en gescand worden.  De kaart die u koopt is natuurlijk een van het gebied waar u naar toe wilt. Als de kaart ook geschikt moet zijn om gescand en door TopoAlbum gebruikt te worden, dan zijn er nog enkele zaken waar bij de aanschaf op gelet moet worden:

  • Gebied
  • Schaal
  • Duidelijkheid
  • Topografische aanduidingen (geodetische datum, ellipsoïde, projectie)
  • Coördinaten rooster
  • Afmetingen
  • Prijs

Een goede topografische kaart vermeld in de legenda de geodetische datum en projectie. Voor wandelen is een schaal van 1:50000 goed bruikbaar, al is (vooral in bergachtig terrein) een schaal 1:25000 beter. Een nadeel van de gedetailleerdere 1:25000 kaart is natuurlijk dat die groter is voor hetzelfde terrein en dus meer werk om te scannen. Voor de fiets heeft een schaal van 1:100000 de voorkeur. Behalve duidelijke kleuren en hoogte contouren is het van belang dat ook het coördinaten rooster op de kaart aanwezig is.

Dit rooster (vaak met afstanden van 1 of 5 km) kan door TopoAlbum gebruikt worden om kleine vervormingen te corrigeren. Het belang hiervan is redelijk groot. Elke kaart vervormt in de tijd door velerlei oorzaken; tijdens het drogen van de inkt, door veranderende vochtigheid en temperatuur en door veroudering van het papier. Ook het scan proces is niet ideaal en leidt tot afbeeldingsfouten. De vervormingen kunnen gemakkelijk oplopen tot 1 mm op de kaart. Met een schaal van 1:50000 is dit 50 m, vele malen meer dan de 6 m nauwkeurigheid van de GPS. Een op de kaart gedrukt rooster krimpt en rekt mee. Dat biedt dan de mogelijkheid om voor de rek en krimp te corrigeren. Vaak is het rooster niet volledig gedrukt: soms zijn alleen kruispunten van het rooster zichtbaar (zie kaartfragment hieronder). Ook dit is voldoende om correcties te kunnen uitvoeren.

Een rooster is tevens handig bij het in stukken verdelen van een grotere kaart  zodat die qua formaat op de scanner past. Een schaar is hiervoor niet nodig; door met beleid te vouwen kan deze taak uitstekend worden uitgevoerd.

Sommige toeristische kaarten vermelden niet een geodetische datum of een projectie, maar tonen wel de kruispunten die bij een goede topografische kaart behoren. Door enige vergelijking in de winkel is dan al gauw te achterhalen wat de projectie en de gemarkeerde coördinaten zijn. Als voorbeeld, de "Wanderkarte Nr. 19 des Eifelvereins 1:25000; Vulkaneifel um Gerolstein (Herausgeber: Verbandsgemeinde Gerolstein in Zuzammenarbeit mit dem Eifelverein e.V.)", waarvan hieronder een fragment.


De kaart vermeldt dat die is samengesteld uit vier topografische kaarten, maar bevat zelf geen coördinaten rooster. De lijnen (kruisend bij de rode pijl) op het bovenstaande fragment uit de kaart zijn dan ook de grenzen van deze vier kaarten. De topografische kaarten zijn natuurlijk gebaseerd op de Duitse Gauß-Krüger projectie en wordt aangegeven met kruisjes op een 1 km rooster (zie de gele pijlen). Behalve goedkoop en nauwkeurig is ook het gebied dat op de kaart staat zeer aantrekkelijk en bevat de achterkant interessante toeristische, geschiedkundige en geologische informatie.

Kaarten gepubliceerd in boekvorm voor een groter gebied zijn vaak uitstekend bruikbaar en goedkoper dan afzonderlijke kaarten. Voor het scannen is hier van belang dat de kaart niet geheel tot het midden van het boek doorloopt; dit gebied is praktisch niet onvervormd te reproduceren door de scanner.

Voor Nederland en België zijn topografische kaarten in boekvorm te verkrijgen. Deze zijn goedkoop, gegeven de grote hoeveelheid kaart materiaal. Het scannen geeft echter vervormingen in het midden en daarom is het gunstig als de kaarten niet helemaal tot daar toe doorlopen.

De meest eenvoudige en radicale manier om dit te verhelpen is om het boek te ontbinden en de losse pagina's te scannen. Wij prefereren dit zelf niet. Een deel van de vervorming lossen we op door het gebied bij de rand door TopoAlbum wat uit te rekken, of we laten het deel dat te vervormd is eenvoudig weg. Door een 'achtergrond' kaart van een kleinere schaal te gebruiken is dit niet meer zo storend.